Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep met 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 een Acte met Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in acht departementen met zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement betreffende een Amstel
het departement betreffende een Delf
Ook lagen verder dit departement over de Schelde en Maas en dit departement over de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een nieuwe ordening niet en na de instelling in 1801 van het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden met een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende de Grondwet van 29 maart 1814 werden de departementen vernieuwen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Betreffende Maanen werd in de grondwetcommissie alsnog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", maar het werden via een rest van een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug aangaande Friesland naar Holland, doch ons deel betreffende Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werden verder dit laatste Hollands Brabant, nederland over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te beperken werden Holland bij de grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate voor Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste aangaande Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat over Amsterdam en drong men met op het herstel betreffende de verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Hier werden echter ook niet met tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel van een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake over ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat die regelen aangaande een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, een IJsselmeerpolders en ons deel betreffende Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via middel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door remedie aangaande een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden het IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende de luchthaven Schiphol en daarnaast dit Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en andere, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zich in dit deel met de provincie ook landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop van Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust met de provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar de duinen door de deze website Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (met beide zijden betreffende dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en verschillende industrie: het is het westelijk gebied met dit Noordzeekanaal, betreffende indien middelpunt de haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt de antieke marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met een daarin, alang vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam ook in steden wanneer Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te horen, omdat op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. De meest typische dialecten vindt men op dit platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe meer het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; vooral het Tessels en het Wierings hebben ons enorm persoonlijk karakter.
Precies als in andere dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van een teruggang betreffende de dialecten. Toch zijn sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams is ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds ons barrière en het blijkt verder uit een dialecten. Een dialecten ten noorden aangaande dit IJ zijn een meeste afwijkende.
Bij dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden met het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op anker de dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls indien Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende zowel Noord- wanneer Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, blijven in een Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen wanneer Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben ons heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp van de omliggende dialecten zijn gaan afwijken.
De indeling met een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot meerdere polemieken in de taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks met dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat vind meer verdrongen hebben en bezit dit nooit absoluut mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door verschillende taalkundigen met de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, aanleg, dit beheer anders en onderhouden van 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen betreffende Texel (de hele westzijde van Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Daarnaast zijn daar Meer informatie ontvangen in Noord-Holland een tiental verschillende door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige grotere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, dit Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort